ABŞ-ın bəyan etdiyi gömrük rüsumları bütün dünyanı alt-üst etsə də, əsl hədəfin Çin olduğu zirvədə etiraf olunur. Avropa mətbuatı isə öz qiymətləndirmələrində Çinin bu prosesdə riskləri fürsətə çevirə biləcəyini vurğulayır.
Elchi.az xəbər verir ki, ABŞ prezidenti Donald Tramp dünyada iqtisadi qeyri-müəyyənliyə səbəb olan yüksək tariflər tətbiq etmək qərarını müdafiə etməyə davam edir.
Tramp, Hərbi Hava Qüvvələrinə aid təyyarədə jurnalistlərə verdiyi açıqlamada yüksək tariflərin xüsusilə Çini hədəf aldığını gizlətmədi və Pekin rəhbərliyi ilə ticarət kəsirini bu yolla azaldacaq razılığa gələ biləcəyini açıqlayıb.
“Çinlə böyük ticarət kəsirimiz var. Mən Çin, Avropa Birliyi və digər ölkələrlə olan bu kəsiri həll etmək istəyirəm. Onlar da bu vəziyyəti düzəltməli olacaqlar”. Donald Tramp, “Əgər onlar bu barədə danışmaq istəyirlərsə, mən buna açıram. Əks halda, niyə oturub danışıqlar aparım?” əlavə etdi.
ABŞ-ın 34 faiz əlavə rüsumuna bərabər şəkildə cavab verən Çin, açıqlamasında Vaşinqton rəhbərliyinin hegemonluğunu qorumaq üçün Dünya Ticarət Təşkilatının qaydalarına zidd addımlar atdığına diqqət çəkib.
“ABŞ-ın müttəfiqlik sistemi təzyiq altındadır”
Çin Xarici İşlər Nazirliyinin bəyanatında vurğulanıb ki, Çin islahatlar və açıqlıq siyasətini davam etdirəcək və qaydalar, qaydalar, idarəetmə və standartları təkmilləşdirməklə bazar yönümlü, qanuna əsaslanan və beynəlxalq biznes mühitini təmin edəcək. “Dünyanın ikinci ən böyük iqtisadiyyatı və ikinci ən böyük istehlak malları bazarı olan Çin beynəlxalq vəziyyətin necə dəyişməsindən asılı olmayaraq öz qapılarını daha çox xarici dünyaya açacaq”.
ABŞ-ın başlatdığı ticarət müharibəsinin məqsədinə çatmayacağını düşünən Qərb mətbuatı Çinin dünya sistemində getdikcə daha çox önə çıxacağını şərh edir. Böyük Britaniyada nəşr olunan “Financial Times” qəzeti Vaşinqtonun müttəfiqlərini uzaqlaşdırdığını etiraf edərək, “Trampın qarşılıqlı maraqlar əvəzinə gözlənilməz və getdikcə düşməncəsinə hərəkətləri etimadı sarsıdır. ABŞ-ın müttəfiqlik sistemi böyük təzyiq altındadır və bu, Çinin xeyrinədir” deyən məsələ ilə bağlı qiymətləndirmə aparıb.
“Çin yeni nizama rəhbərlik edə bilər”
France Inter internet saytı öz təhlilində yazıb: “Bu gün risk odur ki, Çin və inkişaf etməkdə olan iqtisadiyyatlar ABŞ-dan uzaqlaşacaq və alternativ sistemlər inkişaf etdirmək üçün təzyiq altında olacaqlar. Bu, texnologiyada artıq baş verir. Dünya bu şəkildə daha yaxşı olmayacaq və Amerika “yenidən böyük” olmayacaq. Təhlükə həmişə işə yaramır, bu, qumar oyunudur.”
İtaliyanın Avvenire qəzeti Çinin bundan faydalana biləcəyini proqnozlaşdıraraq qeyd etdi:
“Pekinin Avropaya bənzər bir alternativi var. O, ya yeni “dünya nizamsızlığına” boyun əyib qaydalara əməl edə bilər, ya da əks tədbirlərlə buna qarşı çıxa bilər. Heç bir şey əvvəlki kimi ola bilməz, lakin Pekin proteksionizmə müqavimət göstərmək və Çinin maraqlarına mütləq uyğun gələn qloballaşmanı müdafiə etmək niyyətindədir. Çin hətta ABŞ və Cənubi Koreya ilə bütün siyasi ticarət əlaqələri qura bilər.”
Nuranə Məmmədova
