Dünən Rusiya Federasiyası Təhlükəsizlik Şurasının katibi Nikolay Patruşevi görmək imkanı olan bir neçə nəfər onun şövqünə və yüksək əhval-ruhiyyəsinə təəccübləniblər. Səbəb sadədir, hazırda ölkə üçün bu çətin zamanda sevinmək üçün heç bir aşkar səbəb yoxdur. Patruşevin bu qədər həyəcanlanmasına səbəb isə Təhlükəsizlik Şurasının katibi ilə prezident Vladimir Putin arasında təxminən iki saat davam edən söhbət olub. Söhbət “ürəkdən ürəyə yollar görünür” ruhunda keçib və hər ikisinin reaksiyasına görə müsbət sonlanıb. Əldə etdiyimiz məlumata görə, Putin hərbi planların həyata keçirilməsində yaranan problemlərə görə şəxsi məsuliyyəti Patruşevin üzərinə qoymayıb, üstəlik, prezident Patruşevə kifayət qədər mümkün tapşırıqlar verib, Patruşev bunu qəbul edib və tez bir zamanda nəticə əldə ediləcəyini vəd edib. Ancaq bu görüşü maraqlı edən başqa bir şey var: Patruşevin yaxın ətrafına bildirdiyindən belə anlaşılır ki, Putin onu hakimiyyət sistemində demək olar ki, yeganə həqiqi sirdaşı və dostu hesab etdiyini açıqlayıb. Həmçinin, prezident söz verib ki, onun, yəni, Putinin səhhəti kəskin pisləşərsə, ölkəyə faktiki nəzarət müvəqqəti olaraq məhz Patruşevə keçəcək.
Putinin müalicə həkimləri onun yaxın vaxtlarda cərrahi əməliyyat keçirməsinin vacibliyində israr edirlər və Putin prinsipcə razılıq verməsə və əməliyyatın tarixi razılaşdırılmasa da, o, özünün mümkün planlarını açıqlamağa, Patruşevdən cavab və vədlər almağa tələsib. Qeyd etmək yerinə düşər ki, Təhlükəsizlik Şurasının katibi Nikolay Patruşev prezidentin işləri üzrə mümkün “müvəqqəti işlər vəkili” və ölkə başçısının hətta, müvəqqəti mümkün “varisi” kimi, ən pis variant hesab olunur. Məsələnin digər tərəfi isə bu işin həyata keçirilməsi mexanizmi ilə bağlıdır. Rusiya Federasiyası Konstitusiyasının 92-ci maddəsinə görə:
1. Rusiya Federasiyasının Prezidenti and içdiyi andan səlahiyyətlərini həyata keçirməyə başlayır və Rusiya Federasiyasının yeni seçilmiş Prezidenti and içdiyi andan səlahiyyət müddətinin başa çatması ilə səlahiyyətlərinin icrasına xitam verir.
2. Rusiya Federasiyasının Prezidenti istefa verdikdə, səhhətinə görə davamlı olaraq öz səlahiyyətlərini həyata keçirə bilmədikdə və ya vəzifədən kənarlaşdırıldıqda səlahiyyətlərinin icrasına vaxtından əvvəl xitam verir. Eyni zamanda, Rusiya Federasiyasının Prezidentinin seçkiləri səlahiyyətlərin həyata keçirilməsinə vaxtından əvvəl xitam verildiyi gündən üç aydan gec olmayaraq keçirilməlidir.
3. Rusiya Federasiyasının Prezidenti öz vəzifələrini yerinə yetirə bilmədiyi bütün hallarda, onlar müvəqqəti olaraq Rusiya Federasiyası Hökumətinin Sədri tərəfindən həyata keçirilir. Rusiya Federasiyası Prezidentinin səlahiyyətlərini icra edən şəxsin Dövlət Dumasını buraxmaq, referendum təyin etmək və ya Rusiya Federasiyası Konstitusiyasının müddəalarına dəyişikliklər və yenidən baxılması üçün təkliflər vermək hüququ yoxdur.
Konstitusiyanın bu müddəalarına görə, hakimiyyət Rusiya Federasiyası Hökumətinin Sədrinə, yəni, indiki halda Mixail Mişustinə keçməlidir. Müşahidəçilər Mişustini zəif siyasi fiqur hesab edirlər və Patruşevlə müqayisədə o, xeyli şanssız görünür. Amma Konstitusiyanı da gözardı eləmək olmaz. Həmçinin, Mişustinin də müəyyən çevrəsi var və onlar bu imkanı əldən vermək istəməzlər. Mümkün variantlardan biri də Vladimir Putinin Nikolay Patruşevi baş nazir təyin etməsi ola bilər. Hər halda, Putinin sələfi Boris Yeltsin vaxtilə varis planını gerçəkləşdirmək üçün bir neçə dəfə baş naziri dəyişmiş və son olaraq Putinin namizədliyi üzərində dayanmışdı.
Dadaş Əhmədli
