Katoliklərin ruhani lideri və Vatikanın başçısı olan Papa Fransisin ölümündən sonra onun yerinə kimin keçəcəyi maraq doğursa da, katolik kilsəsindəki kardinallar yeni Papanı seçmək üçün Sikstin kapellasına toplaşmağa hazırlaşır.
Konklavın hazırkı dekanı kardinal Covanni Battista Renin Papa Fransiskin dəfnindən sonra 20 gün ərzində Papa seçkiləri üçün Vatikanda 80 yaşdan aşağı kardinallardan ibarət Konklavı dəvət edəcəyi gözlənilir.
Elchi.az xəbər verir ki, Vatikanın məlumatına görə, hazırda 80 yaşdan aşağı olan 136 kardinal Papa seçkilərində namizədliyini irəli sürmək hüququna malikdir.
Qaydalara görə, seçkidə üçdə iki səs çoxluğu toplayan kardinal vəzifəsini qəbul edəcəyi təqdirdə yeni Papa elan ediləcək.
Papalığa görkəmli namizədlər arasında italyan kardinal Pietro Parolin, macar kardinal Piter Erdo, amerikalı kardinal Raymond Leo Burke, italyan kardinal Matteo Mariya Zuppi, filippinli kardinal Luis Antonio Qokim Taqle, italyan kardinal Pierbattista Pizzaballa, qanalı kardinal Piter Kardinal Piter Turkson və Maltete Mario var.
İtalyan Kardinal Parolin
Vatikanın dövlət katibi (baş nazir), italyan kardinal Pietro Parolin mütərəqqi və mühafizəkarlar arasında barışdırıcı rol oynaya biləcək ən güclü namizədlərdən biri kimi qiymətləndirilir.
2013-cü ilin martında Papa seçildikdən sonra 2013-cü ilin oktyabrında Papa Fransisk tərəfindən dövlət katibi vəzifəsinə təyin edilən 70 yaşlı Parolin Vatikanın Çin və Vyetnamla yaxınlaşmasının əsas memarlarından biri kimi diqqəti çəkir.
Parolin Kilsənin xarici əlaqələrinə daha balanslı yanaşdığı və beynəlxalq diplomatiyaya yaxşı bələd olduğu bilinir.
İtalyan Kardinal Zuppi
Potensial namizədlər arasında İtaliya Yepiskoplar Konfransının (CEI) prezidenti kardinal Matteo Maria Zuppi də var.
2015-ci ildə Bolonya arxiyepiskopu vəzifəsinə yüksələn 69 yaşlı Zuppi Xorxe Mario Berqoglio anadan olan Argentina Papası Fransisklə yaxınlığına görə “İtalyan Berqoglio” kimi tanınır.
Zuppinin Papa Fransisk kimi immiqrasiya və yoxsulluqla bağlı məsələlərə diqqət yetirdiyi məlumdur.
İtalyan Kardinal Pizzaballa
60 yaşlı Qüds Latın Patriarxı, İtalyan Kardinal Pierbattista Pizzaballa, İsrail, Fələstin əraziləri və İordaniyanı əhatə edən arxeparxiyası ilə Yaxın Şərqin ən yüksək səviyyəli katolik ruhanisidir.
Papa Fransiskin 2023-cü ilin sentyabrında təyin etdiyi kardinallardan biri olan Pizzaballa Fransiskan ordeninin üzvü olması ilə tanınır.
Pizzaballa, Zuppi və ya Parolin seçilərsə, 1978-ci ildən bəri ilk dəfə İtaliya Papası seçiləcək.
ABŞ kardinalı Burke Trampla əlaqə saxlayıb
76 yaşlı amerikalı kardinal Raymond Leo Burke də gündəmə gələn adlar arasındadır.
Burke, Katolik Kilsəsində ənənəvi təlimləri müdafiə etməklə yanaşı, eyni zamanda Papa Fransisin islahatçı yanaşmalarını təhlil etməklə tanınır.
2014-cü ilin noyabrında Papa Fransisk Burke-ni Malta Cəngavərlərinin himayədarı təyin etdi və onu Vatikanın ən yüksək məhkəmə orqanı vəzifəsindən uzaqlaşdırdı, kilsədə tövbə, aforoz və bəraət üçün məsuldur. 2023-cü ildə Papa Burke-nin vəzifəsini başqa bir kardinala keçirdi.
Həmçinin 2023-cü ildə Vatikan Burke-nin aylıq maaşını və ödəmədiyi mənzilinin kirayəsini ləğv etdi. Bu hadisə imtiyazların yenidən təşkili kimi elan edilsə də, qərar cəza kimi qiymətləndirilir.
ABŞ prezidenti Donald Tramp və kardinal Burk aborta qarşı çıxmaq, ənənəvi ailə strukturları və LGBT hüquqları kimi məsələlərdə ortaq fikirlərə malikdir.
2014-cü ildə Papanın rəhbərliyini “sükansız gəmiyə” bənzədən Burke 2016-cı ildə Trampın “xristian dəyərlərini müdafiə edəcəyini və abortla mübarizə aparacağını” söylədi.
Burke, mühacirlərə qarşı “ehtiyatlı” olmalıyıq deyə də bildirdi.
Macarıstan Kardinalı Erdo
Macarıstanlı kardinal Peter Erdo, Avropa və Afrikadakı geniş kilsə əlaqələri və katolik inancını canlandırmaq məqsədi daşıyan Yeni Evangelizasiya hərəkatının qabaqcıllarından biri kimi göründüyü üçün 2013 Konklavında papalığa namizəd hesab edilir.
Papa Fransiskdən sonra bu il keçiriləcək Konklavda 72 yaşlı Erdonun adı bir daha gündəmə gəlib.
2015-ci ildə miqrant böhranı zamanı Erdo Papa Fransiskin kilsələrin qaçqınları qəbul etməsi çağırışına qarşı çıxıb.
Filippin Kardinal Tagle
67 yaşlı filippinli kardinal Luis Antonio Qokim Taqle sosial ədalətə sadiqliyinə görə “Asiya fransiskanı” kimi tanınır.
1982-ci ildə keşiş təyin olunduqdan sonra onilliklər boyu pastoral təcrübəyə malik olan Tagle, həmçinin İmus yepiskopu və Manila arxiyepiskopu rolları ilə inzibati təcrübə qazanıb.
Taqle seçilsəydi, ilk Asiya papası olacaqdı.
Qana Kardinal Türkson
Qanalı kardinal Peter Turkson Afrikanın ən hörmətli kilsə liderlərindən biri hesab olunur.
Keyp Sahilinin 76 yaşlı keçmiş arxiyepiskopu Papa Fransiskin yanında Papa Şurasında Sülh və Ədliyyə Naziri vəzifəsində çalışıb.
Türkson seçilsə, uzun illərdən sonra bu postu tutan ilk qara papa olacaq.
Malta Kardinal Qrex
Maltanın Qozo adasından olan Yepiskoplar Sinodunun 68 yaşlı baş katibi kardinal Mario Qrex Papanın kilsə daxilində apardığı islahatların nizə başı olub.
Nuranə Məmmədova
