Oksford Universitetinin tədqiqatçıları Yerdəki suyun asteroidlərin təsirindən deyil, planetin yaranmasında iştirak edən süxurlardakı hidrogendən əmələ gəldiyini aşkar ediblər.
Elchi.az xəbər verir ki, Oksford Universitetinin alimləri Yerdəki suyun mənşəyi ilə bağlı əsaslı kəşf ediblər. Məşhur inancın əksinə olaraq, məlum olur ki, Yer kürəsinin suyu asteroidlərin təsirindən deyil, planetin əmələ gəlməsində istifadə olunan materiallarda tapılan hidrogendən yaranıb. Tədqiqatlar göstərir ki, suyun əsas komponenti olan hidrogen Yer təxminən 4,55 milyard il əvvəl yarananda planetin özünün strukturunda artıq mövcud idi.
Nadir meteorit: Enstatit xondrite
Tədqiqatçılar Yer kürəsinin materiallarına bənzəyən nadir meteorit növü olan enstatit xondriti tədqiq ediblər. Antarktidada tapılan LAR 12252 adlı meteoritin analizləri bu meteoritdə gözləniləndən qat-qat çox hidrogen ehtiva etdiyini ortaya çıxarıb. Əsas odur ki, bu hidrogenin yerin çirklənməsindən deyil, meteoritin özündən gəldiyi təsdiqləndi.
Oksforddakı Diamond Light Source sinxrotronunda X-Ray Absorbsion Near Edge Structure (XANES) spektroskopiyasından istifadə edilən analiz meteoritin kükürdlü birləşmələrində yüksək miqdarda hidrogen sulfid aşkar etdi. Xüsusilə meteoritin incə dənəli matrisli hissəsində hidrogen miqdarının digər bölgələrə nisbətən beş dəfə çox olduğu müəyyən edilib. Çat və pas kimi torpaq çirklənməsinin izləri olan ərazilərdə demək olar ki, heç bir hidrogen tapılmaması bu hidrogenin meteoritin özünün quruluşuna aid olduğunu sübut etdi.
Dünyanın suyu yerlidirmi?
Bu tapıntılar göstərir ki, Yer kürəsinin əmələ gəlməsində istifadə olunan materiallarda artıq suyun əmələ gəlməsi üçün lazım olan hidrogen ehtiyatı var idi. Tədqiqata rəhbərlik edən Oksford Universitetinin Yer Elmləri Departamentinin fəlsəfə doktoru Tom Barrett, “Hidrogen sulfidin yerin çirklənməsindən əmələ gəlməsi ehtimalı azdır. Bu, Yerdəki suyun yerli olduğunu, yəni planetimizin strukturunda təbii şəkildə meydana gəldiyini təsdiqləyən mühüm sübutdur” dedi.
Yer Elmləri Departamentinin dosenti Dr. “Bu iş Yerin bu gün necə olması sualına cavab verməyə çalışan planet alimləri üçün fundamental əhəmiyyət kəsb edir. İndi bilirik ki, planetimizi təşkil edən materiallarda əvvəllər düşündüyümüzdən qat-qat çox hidrogen var. Bu onu göstərir ki, Yerdə suyun əmələ gəlməsi asteroidlərin təsirindən deyil, təbii proses olub”, – Ceyms Brison əlavə edib.
Tədqiqat aprelin 16-da “Icarus” jurnalında dərc olunub. Kəşf Yerdəki suyun mənşəyi ilə bağlı uzun müddətdir davam edən müzakirələrə yeni fikir verir və planetimizdə həyat üçün şəraitin necə yarandığını anlamaqda mühüm addım hesab olunur.
Şayəstə Hüseynova
