Xarici işlər naziri Hakan Fidan, “İsrailin fələstinlilərə qarşı 80 illik zorakılıqları heç bir nəticə verməyib. Fələstinlilər vətənlərini tərk etməyiblər. Biz İsraili atəşkəs elan etməyə və fələstinlilərlə tezliklə barışmağa çağırırıq” – deyib.
Elchi.az xəbər verir ki, Xarici işlər naziri Hakan Fidan , Səudiyyə Ərəbistanı, Fələstin, Bəhreyn, İndoneziya, Qətər, Misir və İordaniya xarici işlər nazirləri ilə birlikdə Antalya Diplomatiya Forumu çərçivəsində təşkil edilən ‘Yaxın Şərqdə İki Dövlətli Həll və Daimi Sülh üzrə Antalya Nazirlər Toplantısı’na qatılıb.
Görüşün sonunda Hakan Fidan açıqlama verib: “Çin, Rusiya, İrlandiya, İspaniya, Norveç, Sloveniya və Nigeriyadan da iştirak olub. Bu gün keçirdiyimiz görüşlərdə Qəzzada humanitar vəziyyət, atəşkəsin bərpası səyləri və işğal olunmuş ərazilərdə baş verən proseslər müzakirə edilib. Biz beynəlxalq ictimaiyyətlə daimi sülhün bərqərar olması üçün atılan addımları müzakirə etdik. həlli mümkün qədər tez bir zamanda daimi atəşkəs yaradılmalıdır.
“80 illik zorakılıq heç bir nəticə verməyib”
Nazir Fidan atəşkəs prosesini dəstəklədiklərini ifadə edərək, “Qətər, Misir və ABŞ-ın rəhbərlik etdiyi atəşkəs prosesini dəstəkləyirik. Qəzzaya humanitar yardımın ən qısa zamanda fasiləsiz axını təmin edilməlidir. Qəzzanin yenidən qurulmasını dəstəkləyirik. İsrailin 80 ildir davam etdirdiyi zorakılığın fələstinlilərə evlərindən çıxmadığından əmin deyilik. Onlar öz dövlətləri daxilində sülh və əmin-amanlıq içində yaşayacaqlar, İsraili bir an əvvəl atəşkəs elan etməyə və Fələstinlə barışmağa çağırırıq.
“Fələstinlilərin öz vətənlərindən didərgin salınmasını rədd edirik”
Səmərəli görüş keçirdiklərini qeyd edən Səudiyyə Ərəbistanı Xarici İşlər Naziri Feysəl bin Fərhan, “Qəzza Təmas Qrupu və beynəlxalq tərəfdaşlarla görüşdük. Atəşkəs ən qısa zamanda qaytarılmalı və daimi olmalıdır. Qəzzanı qorumaq üçün daimi siyasi həll lazımdır. Humanitar yardımlar mülki şəxslərə çatmalıdır. Onları məhrum etmək və humanitar yardımı çatdırmamaq biz ondan müharibənin dəstəklənməsi vasitəsi kimi istifadə edirik. Misirdəki, Qətərdəki və ABŞ-dakı dostlarımızın atdığı addımlar, oradakı insanların elektrik enerjisi və qida ehtiyaclarını qarşılaya bilməməsi, onları köç etməyə məcbur etmək deməkdir.
“Daha çox dəstək üçün mübarizə aparmağa hazırıq”
İndoneziya Xarici İşlər Naziri Suqiono, “Biz Fələstin xalqının məcburi köçkünlüyünü rədd edirik. Onların öz torpaqlarından didərgin düşməsini qəbul etmirik. Qəzzanın müstəqilliyini dəstəkləyən bir ölkə olaraq biz dəstək verməliyik. Bütün ölkələr bununla razılaşmalıdır. Bu, İndoneziyanın mövqeyidir. Biz daha çox dəstək üçün mübarizə aparmağa hazırıq. Biz hər zaman iki dövlətli həlli dəstəkləmişik. Bu forum hər kəs üçün möhkəm məhsuldar mövqe nümayiş etdirdi.”
“Biz Fələstinin mümkün qədər tez tanınmasını istəyirik”
Fələstinin baş naziri və xarici işlər naziri Məhəmməd Mustafa, “Gələcəkdə iki dövlət sülhünü dəstəkləmək üçün edilənlərə təşəkkür edirik. İordan çayının qərb sahilinə və Qüdsə davamlı hücumları iqtisadi embarqo baxımından da həll etməliyik. Qanuna uyğun olmayan bütün addımlara diqqət çəkmək istəyirik. Beynəlxalq ictimaiyyətdə atılan bütün addımlara təşəkkür etmək istəyirik. İlk növbədə, Fələstin dövlətini açıq qəbul edən ölkələrə təşəkkür edirik. Fələstin dövlətini qəbul etməyən ölkələrin Fələstini ən qısa zamanda tanımasını istəyirik”.
“Biz tərəfdaşlarımızla işləyirik”
Görüşün prioritetinin atəşkəs olduğunu deyən Mustafa, “Bu, təkcə ağır humanitar vəziyyətin həlli üçün deyil, həm də Qəzzanı yenidən qurmaq və yeni siyasi prosesə başlamaq üçün düzgün addım olacaq. Biz Fələstin hökuməti olaraq tərəfdaşlarımızla birlikdə çalışırıq. Ümid edirik ki, bu səylər sürətlə irəliləyəcək. Qəzzanın yenidən qurulması ilə bağlı Misir tərəfindən orada sabitliyin təmin olunması ilə bağlı konfrans olacaq.”
“Azad Fələstinin qurulması üçün çalışırıq”
Səylərin nəticə verəcəyini düşündüyünü deyən Mustafa, “Uğur əldə etmək üçün əlimizdən gələni edirik. Qəzza ilə Qərb Sahilini birləşdirmək üçün də səylərimizi davam etdiririk. İslahat səylərimiz vətənpərvərlik borcumuz hesab etdiyimiz bir məsələdir. Paytaxtı Şərqi Qüds olan Azad Fələstinin qurulması üçün çalışırıq. İnşallah, Sizi Azad Fələstində qonaq edəcəyik” dedi.
“Atəşkəs bizim əsas məsələmizdir”
Görüşdə çox mühüm məsələlərin müzakirə edildiyini bildirən Misirin xarici işlər naziri Bədr Əbdüləti, “Atəşkəs məsələsi bizim əsas məsələmizdir. Qətərlə işimiz davam edir. İsrailli girovların bir qismi azad edilməli, bunun müqabilində fələstinli məhbuslar azad edilməli və sakitlik dövrü hökm sürməlidir. Biz əvvəllər razılaşdırılmış məsələlərin yerinə yetirilməsi üçün çalışırıq. Yanvarda imzalanmış atəşkəs İsrail tərəfində qalmalıdır. Müqavilədəki öhdəliklərdən yayınmamalıdır. Bu plan həm də Fələstin xalqının öz vətənində qalmasını təmin edəcək.
“Biz deportasiyanın bütün formalarını rədd edirik”
Abdulati deyib: “Biz beynəlxalq tərəfdaşlarımızla birlikdə deportasiyanı qəti şəkildə rədd edirik. Fələstin xalqının öz vətənlərindən deportasiyasına haqq qazandıracaq heç bir hüquqi və mənəvi əsas yoxdur. Biz deportasiyanın könüllü və ya könüllü olmasından asılı olmayaraq, hər cür formasını rədd edirik. Fələstin xalqının öz vətənlərini tərk etməsi Fələstin davasının aradan qaldırılması deməkdir. Onlar İsrailin buradakı torpaq iddiasının yox olmasını istəyirlər. Burada Fələstin xalqının öz vətənlərində qalmasını hədəfləyən mövqeləri dəstəkləməliyik.
Nuranə Məmmədova
