Amerika Aeronavtika və Kosmik Tədqiqatlar İdarəsi (NASA) tərəfindən Marsa göndərilən InSight vasitəsinin əldə etdiyi seysmik məlumatlar planetin səthinin altında maye suyun ola biləcəyini göstərir. Mütəxəssislər bu vəziyyətin mikrob həyatının varlığına dair əhəmiyyətli ipuçları verdiyini düşünürlər.
Elchi.az xəbər verir ki, Xirosima Universitetindən İkuo Katayama və Dəniz Geodinamikası Tədqiqat İnstitutundan Yuya Akamatsu tərəfindən edilən qiymətləndirmə, maye suyun Marsın səthinin 10-20 kilometr dərinliklərində ola biləcəyini irəli sürdü.
Alimlər bu qənaətə 2018-ci ildə Marsa enən NASA-nın InSight aparatında SEIS (Daxili Quruluş üçün Seysmik Təcrübə) cihazı ilə toplanan məlumatlara əsaslanıb.
Seysmik dalğalar ipucu verir
SEIS aləti Mars zəlzələləri və meteor zərbələri kimi hadisələrdən seysmik dalğaları aşkar edir. Bu dalğaların planetin daxili təbəqələrində necə yayıldığını araşdıraraq, yeraltı süxurların sıxlığı və quruluşu haqqında məlumat əldə edilir. Xüsusilə, P və S dalğalarının sürətləri və keçid davranışları tədqiqatçılara süxurlarda maye olub-olmaması ilə bağlı mühüm məlumatlar verir.
Suda hərəkət edə bilməyən dalğalar suyun əlaməti ola bilər
S dalğaları suda keçə bilməsə də, P dalğaları daha sıx materiallardan daha sürətli yayılır.
Məlumata görə, 10 və 20 kilometr dərinliklərdə seysmik sürətlərin qəfil dəyişməsi əvvəllər süxurların məsaməliliyinin və ya kimyəvi strukturunun dəyişməsi ilə izah edilirdi.
Bununla belə, Katayama və Akamatsu deyirlər ki, bu sərhədlər quru çatlar və su ilə dolu çatlar arasındakı keçiddən yarana bilər.
Müasir Marsda maye su mövcud ola bilər
Katayama, “Bir çox araşdırmalar suyun qədim Marsda milyardlarla il əvvəl mövcud olduğunu göstərdi. Amma bizim modelimiz maye suyun indiki Marsda da ola biləcəyini göstərir” dedi.
Mütəxəssislər vurğulayırlar ki, səthin altında maye suyun olması planetdə mikrob həyatının ehtimalını artıra bilər.
Şayəstə Hüseynova
