NASA, qalaktikamızda saatda 110.000 mildən çox sürətlə qaçan potensial dağıdıcı “zombi ulduzu” izləyir.
Elchi.az xəbər verir ki, son dərəcə sıx obyekt Süd Yolunda məlum olan 30 maqnitardan biridir. Maqnetarlar tamamilə neytronlardan ibarət ölü ulduzların qalıqlarıdır.
Diametri cəmi 20 kilometr olan Magnetar SGR 0501+4516 Günəşdən daha çox kütləə və Yerin maqnitosferindən təxminən 1 trilyon dəfə güclü maqnit sahəsinə malikdir.
Magnetar Hubble Kosmik Teleskopundan istifadə edən tədqiqatçılar tərəfindən kəşf edilib və NASA “qaçan” obyekti “komik kitab super gücləri” kimi təsvir edir.
“O, elmi fantastika filmlərinin məşhur ölüm şüasına çevrilir”
NASA-nın Hubble Missiyası qrupu bloq yazısında kəşfin təfərrüatlarını açıqlayaraq, maqnitarın kainatın naməlum bir hissəsindən gəldiyini, lakin kainatın bəzi ən böyük sirlərinə işıq sala biləcəyini qeyd etdi.
Komanda yazır: “Əgər bir insan maqnitarın 600 mil (təxminən min kilometr) yaxınına gəlsəydi, cisim bədəndəki hər bir atomu parçalayan məşhur elmi fantastika ölüm şüasına çevrilərdi”.
Bu qaçaq maqnitar Süd Yolu Qalaktikasındakı nümunələr arasında ilkin proqnozlaşdırıldığı kimi fövqəlnova partlayışı nəticəsində əmələ gəlməyən ən çox ehtimal olunan maqnitar namizəddir. Bu o qədər qəribədir ki, hətta sürətli radio partlayışları kimi tanınan hadisələrin arxasındakı mexanizmə dair ipuçları verə bilər.
Astronomlar əvvəllər Magnetar SGR 0501+4516-nın qonşu fövqəlnovanın nüvəsinin dağılması nəticəsində əmələ gəldiyini düşünürdülər, lakin yeni müşahidələr onun doğulduğu yeri şübhə altına aldı.
Bu kəşf o deməkdir ki, maqnitar ya bildirilən 20.000 yaşından çox yaşlıdır, ya da iki neytron ulduzunun birləşməsi nəticəsində yaranıb.
“Maqnetarlar ulduzların ölü qalıqlarıdır”
Kəşf edən komandaya rəhbərlik edən Ashley Chrimes deyir: “Maqnetarlar tamamilə neytronlardan ibarət neytron ulduzlarıdır (ulduzların ölü qalıqları).
Maqnitarları unikal edən onların son dərəcə güclü maqnit sahələridir, Yerdəki ən güclü maqnitlərdən milyardlarla dəfə güclüdür.
İspaniyanın Barselona şəhərindəki Kosmik Elmlər İnstitutundan Nanda Rea əlavə edir:
Maqnitarların doğum nisbətləri və formalaşma ssenariləri yüksək enerjili astrofizikada ən aktual suallar arasındadır. Bunlar qamma-şüa partlayışları, son dərəcə parlaq fövqəlnovalar və sürətli radio partlayışları kimi kainatın ən güclü keçici hadisələrinin bir çoxuna təsir göstərir.
Tədqiqat qrupu maqnitarın Samanyolundakı yolunu və mənşəyini daha yaxşı başa düşmək üçün müşahidələrini davam etdirəcək.
Şayəstə Hüseynova
