ABŞ siyasi arenada Avropadan uzaqlaşdıqdan sonra Aİ liderləri nüvə trilemmasının həlli zərurəti ilə üzləşdilər. Üç mümkün inkişaf variantından yalnız ikisini seçmək lazımdır.
Elchi.az xəbər verir ki, bu barədə “Foreign Affairs” yazır.
FA analitiklərinin fikrincə, Avropa ABŞ və onun nüvə silahlarının artıq regionda təhlükəsizliyin təminatçısı olmayacağı bir gələcək haqqında düşünür. Öz nüvə təhlükəsizliyi məsələsində isə Avropa İttifaqı üç məqsəddən yalnız ikisini seçməli olacaq, çünki onlar bir-birini istisna edir.
Birincisi, yeni dövlətlərin nüvə silahı əldə etməsinin qarşısını almaqdır. İndi ABŞ, Rusiya, Böyük Britaniya, Fransa, Çin, Hindistan, İsrail və Pakistanın əlindədir. İkinci məqsəd Rusiyanı cilovlamaq, üçüncü analitiklər isə strateji sabitliyə nail olmaqdır.
FA-nın fikrincə, Avropa hər üç məqsədə nail ola bilmir. Sabitlik və silahların yayılmaması Rusiyanın təsirli şəkildə cilovlanmasına imkan verməyəcək. Bu, əsasən Baltikyanı ölkələrin zəifliyi ilə bağlıdır. Onları qorumaq üçün Avropa yeni dövlətlərin nüvə arsenalları əldə etməsinə icazə verməli və ya öz strateji sabitliyini qurban verməli olacaq.
“Avropanın Rusiya ilə münasibətlərində strateji qeyri-sabitlik səviyyəsinin tanınması real nüvə risklərini qəbul etməyi tələb edir, lakin alternativlər daha təhlükəli olardı”, – FA mətnində aydınlıq gətirir.
Nəşr həmçinin Nüvə Silahlarının Yayılmaması haqqında Müqavilənin (NPT) müddəalarına diqqət çəkib. Bəzi ölkələrin nüvə silahı ilə silahlanması zərurəti yaranarsa, sənədin müddəalarına yenidən baxılmalı olacaq.
Bundan əvvəl NATO-nun baş katibi Mark Rutte bildirmişdi ki, Avropanın ABŞ-ın nüvə çətirinə alternativi yoxdur.
Yeganə
