Avropa İttifaqı (Aİ) dərmanlarda tədarük çatışmazlığını aradan qaldırmaq və Avropada kritik dərmanların istehsalını təmin etmək üçün qanunvericilik hazırlayıb.
Elchi.az Aİ Komissiyası, AB ölkələrində mühüm dərmanların əlçatanlığını artırmaq üçün hazırlanan Kritik Dərmanlar Qanunu təklifi ilə bağlı bəyanat yayımlayıb.
Açıqlamada təklifin dərmanlarda tədarük zəncirinin şaxələndirilməsi, Aİ-də dərman istehsalının artırılması və insan sağlamlığının qorunması məqsədi daşıdığı qeyd edilib və qanunun Aİ-nin əczaçılıq sektoruna dəstək verəcəyi vurğulanıb.
Bəyanatda deyilir ki, qanun bazarlarda olmayan dərman vasitələrinə çıxış imkanlarını yaxşılaşdıracaq və qarşılıqlı fayda verəcək.
Bəyanatda bildirilib ki, məqsəd dərmanlardan xarici asılılığı azaltmaq və Aİ-ni xüsusilə az sayda tədarükçü, istehsalçı və ya ölkə tərəfindən tədarük edilən dərmanlar və aktiv maddələrdə daha dayanıqlı etməkdir.
Açıqlamada, Aİ ölkələrinin son illərdə ciddi dərman çatışmazlığı ilə üzləşdiyi, Covid-19 pandemiyası və geosiyasi gərginlik kimi qlobal problemlərin Aİ-nin dərman tədarük zəncirində əhəmiyyətli zəiflikləri ortaya çıxardığı vurğulanıb.
Açıqlamada dərman çatışmazlığının xəstələrin həyatını riskə ata biləcəyi və səhiyyə sistemləri üzərində əhəmiyyətli bir yük yarada biləcəyi, dərman çatışmazlığının istehsal və təchizat zəncirindəki problemlər və ya qaynaqlar üçün qlobal rəqabət nəticəsində yarana biləcəyi qeyd edilib.
Açıqlamada strateji layihələr və kritik dərmanlar və ya onların komponentləri üçün Aİ daxilində istehsal gücü yaradılacağına və bu əhatəyə daxil olan layihələrin vəsaitə daha asan çıxış əldə edəcəyinə, icazə prosedurlarının sürətləndiriləcəyinə, elmi və tənzimləyici dəstəyin təmin ediləcəyinə diqqət çəkilib.
Bəyanatda üzv ölkələrə strateji əczaçılıq layihələri üçün ictimai dəstəyin təmin edilməsində yardım ediləcəyi və üzv ölkələrin tədarük zəncirlərinin davamlılığını şaxələndirmək və təşviq etmək üçün dövlət satınalmalarından istifadə edə biləcəyi qeyd edilib.
Bildirilib ki, kritik dərman tədarükçüləri müxtəlif giriş materiallarının və tədarük zəncirlərinin monitorinqi kimi tələbləri müvafiq prosedurlarına əlavə etməlidirlər və tək və ya məhdud sayda ölkədən yüksək asılılıq hallarında Aİ-də kritik dərmanların istehsalını dəstəkləyən tədarük şərtlərindən istifadə etmək lazım gələcək.
Bəyanatda bildirilir ki, Aİ daxilində kritik dərmanların əlçatanlığını artırmaq üçün müxtəlif üzv dövlətlər arasında birgə satınalmalar dəstəklənəcək və tədarük zəncirini genişləndirmək və məhdud sayda təchizatçıdan asılılığı azaltmaq üçün həmfikir ölkələr və bölgələrlə beynəlxalq tərəfdaşlıqlar üzərində işlənəcək.
Xüsusilə generik dərmanların istehsalı uzun müddətdir ki, Avropadan kənarda aparılır. Aİ əsas dərmanlar və əczaçılıq inqrediyentləri üçün xüsusi təchizatçılardan və Çin və Hindistan kimi ölkələrdən asılıdır. Bəzən Avropa ölkələrində kritik dərmanların təchizatında problemlər yaranır.
Nuranə Məmmədova
