Beynəlxalq sistemin çoxqütblü olmasının simvollarından biri olan Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının Hökumət Başçılarının 23-cü Zirvə Toplantısı öz işinə başlayıb. Sammitdə tərəflər təşkilatın institusionallaşdırılmasından tutmuş təhlükəsizlik tədbirlərinə və kommersiya əlaqələrinə qədər bir çox məsələləri müzakirə edəcəklər.
Elchi.az xəbər verir ki, Avrasiya boyu siyasət, iqtisadiyyat, beynəlxalq təhlükəsizlik və müdafiə sahələrini əhatə edən Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının 23-cü Hökumət Liderləri Zirvəsi beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən diqqətlə izlənilir.
Pakistanda keçirilən sammit öncəsi qurumun tarixi inkişafını və əhəmiyyətini oxucularımızın diqqətinə çatdırırıq:
Son illər beynəlxalq sistem getdikcə çoxqütblü xarakter aldığından, 2001-ci ildə yaradılmış ŞƏT-in üzvlərinin sayı da durmadan artmışdır. . 1996-cı ildə Çin , Qazaxıstan, Qırğızıstan, Rusiya və Tacikistan tərəfindən qurulan Şanxay beşliyindən yaranan ŞƏT 2001-ci il iyunun 15-də bu ölkələrin Özbəkistanla Şanxayda keçirilən toplantısında formalaşıb.
ŞƏT ailəsi yeni üzvlərlə genişlənir
ŞƏT-in Nizamnaməsi 2002-ci il iyulun 7-də imzalanıb və 2003-cü il sentyabrın 19-da qüvvəyə minib və bu, təşkilatın rəsmi təsisi olub. O vaxtdan bəri təşkilatın üzvlərinin sayı 9-a çatıb, Hindistan və Pakistan 2017-ci il iyunun 9-da, İran isə 2023-cü ildə üzv olub.
Keçən ilki sammit, üzv dövlətlərin ŞƏT-i daha geniş iqtisadi və infrastruktur məqsədləri olan bir təşkilat kimi təsəvvür edərək onun məqsədini yenidən müəyyənləşdirmək cəhdinə başlaması ilə mühüm məqam oldu. Bu iddialı məqsədlərə yeni nəqliyyat marşrutlarının təşviqi, əlaqə kanallarının şaxələndirilməsi, sabit təchizat zəncirlərinin təmin edilməsi və geniş inkişaf imkanlarının asanlaşdırılması daxildir.
ŞƏT iqtisadi sahələrə keçdikcə, o, böyümənin nəsli üçün yeni üfüqlər açmaq və üzv dövlətlər arasında ortaq rifah mühitini dəstəkləmək vədinə malikdir. ŞƏT-in diqqətinin genişləndirilməsi və məqsədlərinin yenilənməsi bütün üzv dövlətlərin rifahını və iqtisadi maraqlarını vurğulayan daha əhatəli və əməkdaşlıq yanaşmasını əks etdirir. Əvvəlki il Hindistanda keçirilən sammitdə əldə edilmiş sürətə əsaslanaraq, 2024-cü il Sammitinin ŞƏT-in institusionallaşdırılması üzrə danışıqlarla davam edəcəyi gözlənilir.
Nuranə Məmmədova
