İspaniya, Portuqaliya və Fransanın cənubunda milyonlarla insanı əhatə edən geniş yayılmış elektrik kəsilməsinin səbəbi hələ də bəlli olmasa da, mütəxəssislər “atmosfer titrəyişləri” kimi nadir təbii hadisələrin enerji infrastrukturunu təhdid etdiyinə diqqət çəkirlər.
Elchi.az xəbər verir ki, milyonlarla insana təsir edən elektrik enerjisinin kəsilməsindən sonra İspaniya, Portuqaliya və Fransanın cənubunda elektrik enerjisi bərpa olunmağa başlayıb.
Bazar ertəsi, aprelin 28-də baş verən kəsin nəqliyyat sistemlərindən tutmuş rabitəyə qədər bir çox sahədə fasilələrə səbəb olub.
Svetoforlar işləməyib, ictimai nəqliyyatın fəaliyyəti dayanıb, bankomatlar sıradan çıxıb, insanlar liftlərdə, qatarlarda ilişib qalıb. Bəzi şəhərlərdə vətəndaşlar şam işığında şam yeməyini yeməli olublar.
İspaniyanın baş naziri Pedro Sançes bildirib ki, kəsilmənin dəqiq səbəbinin hələ müəyyən edilmədiyi bildirilir. Lakin Portuqaliyanın elektrik şəbəkəsi operatoru REN ilk açıqlamalarında hadisənin “induksiya edilmiş atmosfer vibrasiyası” adlı nadir təbiət hadisəsi ilə əlaqəli ola biləcəyini söylədi. Qurum sonradan bu bəyanatı geri götürüb.
Mərkəzləşdirilmiş şəbəkələr daha kövrək olur
Mütəxəssislər vurğulayırlar ki, enerji sistemləri getdikcə mərkəzləşdikcə belə atmosfer hadisələrinin təsiri artır. Elektrikli nəqliyyat vasitələrinin yayılması, binaların elektrikləşdirilməsi və bərpa olunan enerji mənbələrinin inteqrasiyası; Mövcud infrastrukturun üzərinə ciddi yük qoyur.
Ənənəvi şəbəkə strukturları bu mürəkkəblik və dinamizm səviyyəsi üçün nəzərdə tutulmadığından, onlar ətraf mühitin stresinə qarşı daha həssas olurlar. Mütəxəssislər bildirirlər ki, bu riski azaltmağın yolu mərkəzləşdirilməmiş, çevik və dayanıqlı enerji həllərindən keçir.
Bu zaman “yerli mikro şəbəkələr” ön plana çıxır. Bu sistemlər zəruri hallarda əsas şəbəkədən müstəqil fəaliyyət göstərə bilən kiçik və özünü təmin edən enerji infrastrukturları təklif edir.
Səbəb nə olursa olsun, Avropanın son elektrik enerjisinin kəsilməsi təbii hadisələrə görə enerji infrastrukturlarının necə kövrək olduğunu ortaya qoydu. Mütəxəssislərin fikrincə, bu struktur zəiflikləri aradan qaldırılmasa, nəticələr COVID-19 pandemiyasından daha ağır ola bilər.
Şayəstə Hüseynova
