Astronomlar Yerdən cəmi 120 işıq ili uzaqlıqda yerləşən qeyri-adi planet sistemi aşkar ediblər. İki ulduzun ətrafında mükəmməl 90 dərəcə bucaq altında fırlanan planet tapılıb. Tədqiqatçılar gözlənilməz kəşfi qəhvəyi cırtdanların fiziki və orbital xüsusiyyətlərini öyrənmək üçün onların işıq məlumatlarını təhlil edərkən ediblər.
Elchi.az xəbər verir ki, bu quruluş ikili sistem ətrafında kəşf edilmiş ilk qütb orbitində fırlanan planetdir.
“2M1510” adlanan sistem, həm də yalnız ikinci dəfə müşahidə edilən, transitdən əvvəl qəhvəyi cırtdan binarına sahibdir.
Böyük Britaniyanın Birmingem Universitetinin astronomu Amaury Triaud, “Həm ikili sistem olan, həm də qəhvəyi cırtdan cütlüyü ətrafında dövr edən və eyni zamanda qütb orbitinə malik olan bir planet tapmaq inanılmaz dərəcədə təsir edici və həyəcanvericidir” dedi.
Onlar “uğursuz ulduzlar” kimi tanınırlar
Qəhvəyi cırtdanlar planetlər və ulduzlar arasında ara kütlə sinfindədir. Təxminən 13 Yupiter kütləsinə çatan bu cisimlər nüvələrində deyterium birləşməsinə səbəb olmaq üçün kifayət qədər kütləə malikdirlər, lakin klassik hidrogen birləşməsini başlatmaq üçün kifayət qədər kütləvi deyillər.
Bu səbəbdən, bəzən “uğursuz ulduzlar” adlandırılsalar da, əslində ulduzların təkamülünün ifrat nöqtələrindən birini təmsil edirlər.
Qəhvəyi cırtdanlar bu xüsusiyyətləri ilə alimlərə ulduzların və planetlərin necə əmələ gəldiyini anlamaq üçün mühüm ipuçları verir.
Şayəstə Hüseynova
