1949-cu ildən Çin Xalq Respublikasının yaradılmasını qeyd edən 1 oktyabr təkcə tarixi hadisə deyil, həm də ölkənin iqtisadi, mədəni və texnoloji sahələrdə əldə etdiyi nailiyyətlərin və qlobal təsirinin göstəricisidir.
Elchi.az xəbər verir ki, Çində hər il oktyabrın 1-i Çin Xalq Respublikasının yaradılmasını simvolizə edən Milli Bayram kimi qeyd olunur.
Bu gün Çinin müasir tarixində mühüm dönüş nöqtəsidir. 1949-cu il oktyabrın 1-də Mao Zedun Tiananmen meydanında etdiyi tarixi nitqdə Çin Xalq Respublikasının yarandığını elan etdi. Çin üçün bu hadisə imperialist işğalından qurtuluş, vətəndaş müharibələrinin sona çatması və milli dövlət kimi yenidən doğulma simvolu hesab olunur.
Tarixi inkişaflar və iqtisadi transformasiya
1949-cu ildən bəri Çində köklü dəyişikliklər baş verdi. Xüsusilə, 1978-ci ildə Deng Xiaoping tərəfindən başlatılan islahat və açıqlıq siyasəti Çin iqtisadiyyatını dünya ilə inteqrasiya edərək böyük bir transformasiyaya səbəb oldu. Bu siyasətlər dövlətin nəzarətində olan iqtisadiyyatın qismən liberallaşdırılmasına imkan verən sosializm və bazar iqtisadiyyatı arasında balans yaratmaq məqsədi daşıyırdı. Bu prosesdə atılan mühüm addımlar arasında:
Özəl müəssisələrin təşviqi : Hökumət özəl müəssisələrin yaradılmasına icazə verməklə sahibkarlıq ruhunu təşviq etdi. Bu, yerli istehsalçıların və sahibkarların iqtisadi fəaliyyətlə məşğul olmasına şərait yaratdı.
Ölkəyə xarici investisiyaların cəlb edilməsi : 1980-ci illərdə yaradılmış Xüsusi İqtisadi Zonalar (XİZ) xarici investorlar üçün cəlbedici olmuşdur. Shenzhen kimi bölgələr aşağı qiymətli işçi qüvvəsi və çevik qaydalarla xarici kapital üçün mühüm mərkəzə çevrilib.
Xarici ticarətin liberallaşdırılması : Xarici ticarətin liberallaşdırılması Çinin dünya iqtisadiyyatına inteqrasiyasını sürətləndirdi. İllər keçdikcə bir çox Çin şirkəti beynəlxalq bazarlarda rəqabət aparmağa başladı. Bu gün Çin dünyanın ən böyük ixracatçısıdır.
Texnologiya transferi və birgə müəssisələr : Xarici şirkətlərlə birgə müəssisələr texnologiya transferini artırıb. Bu yolla Çin şirkətləri müasir istehsal texnikalarını və idarəetmə bacarıqlarını öyrəndilər və bu, ölkənin sənayeləşmə prosesini sürətləndirdi.
Bu islahatlar Çinin ÜDM-nin 1978-ci ildə cəmi 149,5 milyard dollardan bu gün 17,8 trilyon dollara yüksəlməsinə töhfə verdi. 2023-cü ilə qədər Çin iqtisadiyyatı böyümə sürətinə görə dünyanın ən sürətlə böyüyən iqtisadiyyatlarından biri olaraq seçilir.
Kino və incəsənət : Çin kinosu beynəlxalq aləmdə mühüm bazara çevrilib. Filmlər həm kommersiya baxımından uğurludur, həm də bütün dünyada mükafatlar qazanır. Məşhur rejissor və prodüserlər beynəlxalq əməkdaşlıqları ilə daha çox diqqət çəkirlər.
Ənənəvi mədəniyyətin dirçəlişi : Ənənəvi incəsənət və mədəniyyət sahəsində iş Çin xalqı arasında mədəni dirçəlişə səbəb oldu. Ənənəvi şənliklər, əl işləri və folklor tədbirləri müasir cəmiyyətdə mühüm yer tutur.
Çinin nailiyyətləri və gələcəyə baxışı
1949-cu ildən bəri Çin bir çox çətinliklərin öhdəsindən gəldi və öz inkişaf yolunu tutdu. 2020-ci ildən etibarən Çinin mütləq yoxsulluğa son qoyduğu elan edilib. O, “Bir Kəmər və Yol Təşəbbüsü” kimi layihələrlə qlobal əməkdaşlığı gücləndirib. Çinin xüsusilə Afrika, Cənub-Şərqi Asiya və Latın Amerikası ölkələrinə yatırdığı sərmayələr bu bölgələrin inkişafına mühüm töhfələr verib. Bu layihələr Çinin dinc diplomatiya və qlobal lider olmaq vizyonunun bir hissəsi kimi qəbul edilir.
Qlobal ticarət şəbəkəsi : Kəmər və Yol Təşəbbüsü Asiya, Avropa və Afrika arasında ticarət yollarını inkişaf etdirmək məqsədi daşıyır. Bu layihə Çinin beynəlxalq münasibətlərdə təsirini artırır və həmçinin iştirakçı ölkələrin iqtisadi inkişafına töhfə verir.
Yaşıl texnologiyalar və davamlılıq : Çin son illərdə yaşıl enerji və davamlı texnologiyalara əhəmiyyətli investisiyalar qoyur. Günəş və külək enerjisi kimi bərpa olunan enerji mənbələrində dünya lideri olmaq ona həm daxili bazarda, həm də qlobal miqyasda ekoloji davamlılığa töhfə verməyə imkan verir.
Bu gün Çin təkcə iqtisadi və texnoloji baxımdan deyil, həm də mədəni və diplomatik sahələrdə böyük gücə çevrilib. 1 Oktyabr Milli Günü Çinin keçmişdən bu günə qədər əldə etdiyi nailiyyətlərin xatırladıldığı bir gün olmaqla yanaşı, həm də gələcək hədəflərinə doğru atdığı addımların göstəricisidir. Çin qlobal səhnəyə təsirini artırmaqda davam edir və öz sivilizasiyasını və mədəni irsini dünyaya çatdırmaq əzmindədir.
Nuranə Məmmədova
