Almaniya, Polşa və Çexiya sərhədlərində səyyar yoxlamaların başlanması ilə daxili sərhədləri ləğv edən Şengen sazişinin əsas prinsipləri yenidən sual altına alınıb.
Elchi.az xəbər verir ki, Almaniyanın Polşa və Çexiya sərhədlərində mobil sərhəd nəzarətinə başlaması daxili sərhədlərin ləğvini nəzərdə tutan Şengen sazişinin əsas prinsipinin yenidən qiymətləndirilməsi ilə bağlı müzakirələrə səbəb olub.
Şengen sazişi vətəndaşların sərbəst hərəkət hüququnu qorumaq məqsədi daşıyır və buna görə də ölkələr arasında daxili sərhədlərdə heç bir nəzarətin olmamasını təmin edir. Bununla belə, saziş ictimai asayiş və ya daxili təhlükəsizliyə təhdidlərlə bağlı hallarda sərhəd nəzarətinin müvəqqəti bərpasını nəzərdə tutan xüsusi maddələrdən ibarətdir.
2023-cü ildə 7 Şengen ölkəsi bu müvəqqəti nəzarətləri yenidən tətbiq etdi.
Almaniya və bəzi digər üzv dövlətlər siyasi səbəblərə görə sərhəd nəzarətini bərpa etmək qərarına gəliblər. Sərhədlərin olmaması qaçqınların qitədə sərbəst hərəkət etməsinə imkan verdiyindən, son aylarda xüsusilə Almaniya və bəzi Aİ ölkələrində sığınacaq üçün müraciətlərin sayı əhəmiyyətli dərəcədə artıb.
Almaniya Polşa və Çexiya ilə sərhəddə nəzarəti bərpa etmək qərarını insan alverinə qarşı mübarizə ilə əsaslandırır. Şengen zonasına yeni qoşulmuş Xorvatiya ilə sərhəd keçidlərində nəzarəti artıran Sloveniya da var.
Şengen sazişi 1985-ci ilin iyununda beş ölkə (Fransa, Almaniya, Belçika, Hollandiya və Lüksemburq) tərəfindən imzalanıb. Müqavilənin imzalandığı yer Şengen adını aldı, burada şahzadə Mari-Astridin gəmisi Lüksemburq, Fransa və Almaniya sərhədlərinin kəsişdiyi Mozel çayı üzərində yerləşirdi. Daha sonra Avropa İttifaqının demək olar ki, bütün ölkələri, eləcə də İsveçrə, İslandiya, Norveç və Lixtenşteyn bu müqaviləyə qoşuldu. Lakin İrlandiya Böyük Britaniya ilə ayrıca razılaşmaya görə Şengenə qoşula bilməyib.
Şayəstə Hüseynova