“Bloomberg” xəbər verir ki, ABŞ və Avropa İttifaqı (Aİ) ABŞ-ın prezidenti Co Baydenin yeni yaşıl investisiya planında Aİ-yə üstünlüklər tələb etmək üçün minerallar və kritik xammallar üzrə mümkün razılaşmanı müzakirə edir.
Elchi.az xəbər verir ki, ABŞ istehsalı və xidmətlərini artırmaq üçün 10 il ərzində təxminən 500 milyard dollar yeni xərclər və vergi kreditləri təmin edən deflyasiya qanunu, ABŞ ilə azad ticarət müqavilələri imzalayan ölkələr üçün bəzi istisnalar təklif edir.
Mənbələr bildiriblər ki, elektrik avtomobilləri və akkumulyatorlarda istifadə olunan əsas materiallarla bağlı razılaşma Aİ-yə bu üstünlüklərdən bəzilərinə çıxış imkanı verə bilər.
Qanunun Amerika sənayesini gücləndirməyə vurğu etməsi Asiya və Avropadakı ticarət tərəfdaşlarını qəzəbləndirib, çünki bu, onları ABŞ bazarından, xüsusən də avtomobil bazarından sıxışdırıb çıxarıb. Ötən ilin sonunda ABŞ Maliyyə Nazirliyi açıq şəkildə bildirmişdi ki, Vaşinqtonla Aİ-nin hələlik əldə etmədiyi ticarət müqavilələri imzalayan ölkələr müəyyən üstünlüklər əldə edə bilər. Maliyyə naziri Canet Yellen problemin minerallarla bağlı yeni sövdələşmələrin köməyi ilə həll oluna biləcəyini açıqlayıb.
“Ola bilsin ki, faydalı qazıntıların, mühüm mineralların və s. satışı ilə bağlı hansısa razılaşma olacaq.Əgər ölkələr bununla razılaşsalar, o zaman belə bir şey gələcəkdə azad ticarət zonası kimi təsnif edilə bilər. Biz bu barədə düşünürük”, – deyə Yellen vurğulayıb.
ABŞ-ın yeni qanunvericiliyi istehlakçılara Şimali Amerikada yığılmış elektrik avtomobilləri üçün 7500 dollara qədər vergi krediti təklif edir, bu şərtlə ki, onların batareyaları üçün xammal ABŞ-da və ya azad ticarət müqaviləsi imzalanmış ölkələrdə hasil olunsun və ya emal edilsin. Bu, o deməkdir ki, Kanada və Meksika kimi bəzi ABŞ tərəfdaşları qanuna əməl edə bilər, digər xarici avtomobil istehsalçıları isə buna əməl edə bilməz.
Aİ və ABŞ arasında müzakirələr ilkin mərhələdədir.
Mənbəyə görə, ümumiyyətlə Çindən asılılığı azaltmağa yönələn minerallar və xammallar üzrə istənilən sazişə potensial olaraq İndoneziya və Argentina da daxil ola bilər. Bayden administrasiyası həmçinin ABŞ-ın rəhbərlik etdiyi, Yaponiya və Cənubi Koreyanın da daxil olduğu Hind-Sakit Okean İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının iştirakçı ölkələrin yeni qanundan faydalanmasına imkan yaradacaq bir razılaşma kimi qəbul edilib-edilməməsi məsələsini də nəzərdən keçirir.
ABŞ yəqin ki, yalnız nəqliyyat vasitələrində istifadə olunan mühüm mineralların hasilatı və emalına diqqət yetirmək istəyəcək.
Bəzi Aİ liderləri əmindirlər ki, inflyasiyanın azaldılması haqqında qanun Amerika şirkətlərini ədalətsiz olaraq subsidiyalaşdırır və Ümumdünya Ticarət Təşkilatının qaydalarına uyğun gəlmir. Bu ayın əvvəlində Belçikanın Baş naziri Aleksandr de Kroix ABŞ-ı Atlantik okeanı boyunca yaşıl sənaye tətbiq etməyə çalışmaqda ittiham edib.
Yeganə