Əsl baharın gəlişi, qripin və soyuq mövsümün başa çatması ilə çoxlarına elə gəlir ki, covid nəhayət bizdən geri qalıb. Klassik mövsümi infeksiyaya çevrildi və sentyabr-oktyabr aylarına qədər bu barədə unuda bilərsiniz.
Elchi.az xəbər verir ki, Rusiya Federasiyasının Rospotrebnadzor rəhbəri Anna Popova epidemiya riski barədə xəbərdarlıq edib.
Baş sanitar həkim xəbərdarlıq edib ki, mayın sonunda ölkəmizi Arcturus koronavirusunun yeni variantına yoluxma hallarında artım gözləyir. İndi Hindistanda tüğyan edir, orada yoluxmuş insanların sayı xeyli artıb, ölüm nisbəti də yüksəlib. Doğrudanmı “bu musiqi əbədi olacaq”? Covid patogeni necə inkişaf edir? Artıq epidemiyadan sağ çıxmışıq, yoxsa yox?
– Aleksandr Nikolayeviç, biz covidin mövsümi infeksiyaya çevriləcəyinə və digər SARS kimi, yalnız payız-qışın sonu-yazın əvvəlində bizi əzablandıracağına ümid edirdik. Və birdən – may ayının sonunda yeni bir artım proqnozu.
– Əslində, müxtəlif tənəffüs yoluxucu virusların müxtəlif mövsümiliyi var. Belə ki, SARS-da artım oktyabr-noyabr-mart-aprel aylarında müşahidə olunur və qrip üçün pik insident adətən yanvar-fevral aylarında baş verir. Ümumiyyətlə, yüzlərlə soyuq virus var və mövsümilik bir çox amillərdən asılıdır. O cümlədən – temperatur, rütubət, müəyyən bir virus üçün ən əlverişlidir. Həmçinin, illik fəsillərə əlavə olaraq, tənəffüs yoluxucu xəstəliklər sürü toxunulmazlığı ilə əlaqəli tsiklikliyə malikdir. Bu dövrlər bir neçə il davam edə bilər. İmmunitet tədricən azaldıqda, xəstəliyin daha güclü alovlanması baş verir. Çox sayda insan yoluxur, immunitet təbəqəsi yüksəlir və növbəti mövsümdə bu xüsusi virusa yoluxma halları azalır.
COVID-19-un törədicisi ilə bağlı vəziyyət hələ də düzləşməyib. Dövrlük və illik mövsümilik haqqında danışmaq üçün çox az vaxt keçib. Üstəlik, virus kifayət qədər aktiv mutasiyaya uğrayır, toxunulmazlıqdan qaça bilən yeni ştamlar meydana çıxır.
– Kovidin törədicinin “qohumları” var – SARS arasında olan və yüngül soyuqluğa səbəb olan mövsümi koronaviruslar. Bəlkə SARS-CoV-2 nəhayət onların şirkətlərinə qoşulacaq və eyni mövsümiliyə sahib olacaq?
– Bəli, çox güman ki, COVID-19 xəstəliyinin mövsümi profili onun ən yaxın qohumlarının xüsusiyyətlərinə meylli olacaq. Bu, ümumi fiziki-kimyəvi xassələri olan bir ailədir. Mövsümi müəyyən edən amillər də onlara oxşar şəkildə təsir edəcək.
Nuranə Məmmədova