Azərbaycanda baş verən heç nə adamı təəccübləndirmir daha. Heç qorxutmur da. Olanlara baxa-baxa, susa-susa keyləşirik. Qurumağa mat-qut da qalmır adamda. Cibi soyulan kim, canı boğaza yığan kim…
Hələ mənəviyyətımızı tapdalayan adamları demirik, onlardan da bir cür çəkirik. Sözlə təhqirlərə isə səhər, günorta, axşam etdiyimiz nahara adət elədiyi kimi vərdiş eləyib məmləkət insanı. İndi insanları başqa məsələyə vərdiş və adət eləmək təhlükəsi yaranıb. Buna artıq dözmək zor olacaq, deyəsən. Çünki bu elə bir mərhələdir ki, təkcə bizim yox, bütövlükdə məmləkətin taleyi həmin olaya bağlıdır. Formalaşmaqda olan nəsli alçaltmaq, şəxsiyyətini aşağılamaq kimi hadisələr asta-asta çoxalır. Məktəblərdə uşağın çığnanmasına, söyülməsinə, sinif otaqlarının arendaya verilməsi hallarına başqa ad qoymaq olmaz. Bütün bu “olmazlar” arasında bir də “qətiyyən olmaz” deyiləcək məsələlər də var. Görəsən ilin günün nə baxtıdır ki, Azərbaycan rayonlarından birində, Tovuzda müəllim şagirdlərin başını kefi istədiyi kimi qırxıb, bərbad hala salır. Ağlıma bir də bir sual gəldi, yaxşı baş qırxıb dəlləklik eləməyi bacaran adamın məktəbdə nə işi var ki?!.. O niyə gedib gözəllik salonlarından birində çalışıb müəllimdən iki-üç qat artıq pul qazanmır görəsən?! Niyə ona kimsə demir ki, “sən yaxşı pedaqoq deyilsən”. Nəyə anladan yoxdur ki, ay insan, uşaq məktəbə onu təhqir eləməyiniz üçün yox, oxuyub adam olmaq üçün gəlir, adam. Siz onun başını qırxıb, döyüb, təhqir eləyib sonra müəllimlər günündə “dədənə denən mənə pul göndərsin” söyləyəndə isə təkcə həmin uşağı yox, məktəbi, peşənizdə sizdən parlaq sima olan başqalarını da rəzil edrsiniz, uşaqlı-böyüklü hamının nifrətini qazanırsınız axı. Bir sözlə, niyə bu adamlara “gett!!!!” deyə bilmirik.
Sual da oluna bilər ki, “balam, sizi heç müəlliminiz döyməyib, cəzalandırmayıb?!” Öz adıma danışım. Çox sevdiyim, ölümünü heç vaxt qəbullana bilməyəcəyim tarix müəllimim Seyfi müəllim cəzalandırıb məni. Bəli, kişi pedaqoq idi, bəli, mən də rayonun vəzifəli kişilərindən birinin qızı idim. Amma kimsə bu olaya etiraz eləmədi. Heç atam da. Çünki o, cəzanı haqq eləmişdim. Sinfin yaxşı oxuyan şagirdlərindən biri olan mən, dərs kitabımı yuxarı sinifdən olan rəfiqəmə vermişdim ki, yekun imtahana hazırlaşsın. O da o zamanlar çətin tapılan həmin dərsliyimi itirmişdi (bəlkə də sadəcə elə demişdi ki, qaytarmasın-J.M). Hər nə idisə ya zəlzələdən, ya vəlvələdən mən dərs oxumayıb, bircə gün Seyfi müəllimim əvəz edən müəllimə cavab verə bilməmişdim. O da jurnalda mənə “iki” qiymət yazmışdı. Saçımın yolunmasının səbəbi o “iki” idi…
İllər sonra mən oxuyub, kimsə oldum. Amma o qoca müəllim məni hər görəndə əvvəl saçımı yolduğu yerdən, sonra da alnımdan öpürdü. “Saçını hirsimdən yoldum, sən məni bağışla, qızım” deyirdi düz onun daha həyatda olmadığını eşitdiyim günəcən. Mən də o boyda simanın, şəxsiyyətin, müəllimin qarşısında bircə bunu deyirdim: “Harda eşitsəniz ki, səhv eləmişəm, gəlin yenə məni cəzalandırın”.
Demək istədiyim odur ki, indi də cazası adama məsləhət kimi gələn müəllimlər var. Amma o “müəllim” ki, əlinə qayçı alıb təhqiramiz formada azyaşlı uşaqların başını zonda qırıxılan kimi qırxıb kifir hala salır, demirəm biz də gedib onun başını qırxaq, amma müəllimləri işə götürən adamlar onların psixoloji durumunu da test etdirsinlər, bir zəhmət.
Qaldı indiki təhsil sistemində belə halların başvermə səbəblərinə və “niyə yeni nazir köhnə iş yerində etdiyi yenilik və dəyişikliklərə təhsil sahəsində nail ola bilmir” suallarına. Deyim, biləsiniz, müşahidə elədiyim qədəri ilə indi təhsil sistemimizin durunu təxminən koma vəziyyətində olan insana bənzəyir. Ya öləcək, ya qalacaq. Qalması bizə sərf eləyən variantdır. O üzdən təhsilin komadan çıxması üçün kiminsə qohumu, kiminsə dostu, əri, bacıoğlusu, qardaşı, əmoğlusu, xalaqızısı və sair kimi qeyri-peşəkarlara, məsələn müəllim yox, dəllək Zeynəblərə “GETTT!!!” demək lazımdır. Qoy bu “GET!!”lər Təhsil Nazirliyində beş-altı ciddi kreslonu laxlatsın. Bir nazirliyi ləğv etdirə bilməyəcəklər ki?!.. Təbii ki, yox. Bax, bunu düşünüb də lazım gəlsə lap “pis adam” olmaq lazımdır…