Hindistan sahillərində yerləşən qədim Sopara şəhəri təxminən 2 min il əvvəl müəmmalı şəkildə tənəzzülə uğradı. İndi xarabalıqların sistemli tədqiqindən sonra arxeoloqlar sakinlərin şəhərdən niyə getdiyini biliblər.
Elchi.az-ın Reuters.com-a istinadən xəbərinə görə, Mumbaydan 60 mil şimalda yerləşən Sopara şəhəri bir vaxtlar Asiyanı Avropa ilə birləşdirən mühüm ticarət mərkəzi idi.
“Current Science” jurnalında dərc olunan araşdırmaya görə, bu şəhərə 1400-cü ildən həm də dini mərkəz olan dəniz paytaxtı Yunanıstan, Fars və ərəb məskənləri ilə ticarəti asanlaşdırıb. Bununla belə, şəhərin sakinləri yəqin ki, üçüncü əsrdə qəflətən şəhəri tərk ediblər.
2020-ci ildə Polşa və Hindistandan olan arxeoloqlar Soparanın yıxılmasının sirrini açmaq üçün yola çıxdılar.
Bəs böyük bir ticarət mərkəzi necə xəyal şəhərə çevrildi?
Qeyri-invaziv üsullardan istifadə edərək, arxeoloqlar xarabalıqları metodik olaraq tədqiq etdilər. Pilotsuz uçan aparatlardan istifadə edərək 1 kv.m olan xarabalıqların üçölçülü modelini yaratdılar. Onlar həmçinin metal detektorları ilə yeri skan edərək və zamanla geoloji şəraiti qiymətləndirməyə kömək edə biləcək quyu kimi tanınan dar dəliklər qazaraq səthi öyrəndilər.
Quyuların tədqiqi göstərdi ki, təxminən 2 min il əvvəl şəhərin su yolları tədricən lillə dolurdu. Dəniz ticarət mərkəzinin can damarı olan şəhəri okeanla birləşdirən su yollarının çirklənməsinə görə Sopara sakinləri yəqin ki, tərk ediblər.
Yeganə