“SOCAR Prezidenti Rövşən Nəcəfin şirkətin idarəetmə və rəhbər vəzifəli şəxslərinin əmək haqlarına əlavələrin verilməsi barədə 19 avqust 2022-ci il tarixli əmri geniş müzakirə olunduğundan bu məsələyə dair fikirlərimi təqdim edirəm.
Əvvala, hesab edirəm ki, SOCAR-da rəhbər işçilərin maaşları yüksək olmalıdır, odur ki, hazırkı əmək haqqı artımlarını sosial ədalətin pozulması deyil, bərpası kimi qiymətləndirilməlidir. SOCAR ranqında olan xarici dövlət şirkətlərin hamısında maaşlar Azərbaycandan qat-qat yüksəkdir, məsələn, ötən il BP CEO Bernard Looneyə 5,9 milyon dollar, Equinor prezident Anders Opedalə 1,8 milyon dollar əmək haqqı ödəyib. SOCAR-ın prezidenti Rövşən Nəcəfin illik maaşı artımdan sonra 97411 dollar edəcək. Göründüyü kimi SOCAR-ın prezidenti işçilərinin sayı 2,4 dəfə az olan Equinorun prezidentindən 20 dəfə, işçilərinin sayı SOCAR-dan təxminən 10 min nəfər çox olan BP prezidentdən ən azı 60 dəfə az maaş alacaq”.
Elchi.az xəbər verir ki, bu fikirləri Azərbaycan Demokratiya və Rifah (ADR) Partiyasının sədri Qubad İbadoğlu Feysbuk hesabında qeyd edib:
“Ümumiyyətlə, sivil ölkələrdə də belə şirkətlərin menecerlərinin maaşı həmin ölkələrin prezidentlərinin, baş nazirlərinin məvacibindən çox olur. ABŞ-da NBA daxil olan basketbol komandasının məşqçisi ildə minimum 60 milyon dollar qazandığı halda ölkə prezidentinin illik maaşı 400 min dollardır. Odur ki, SOCAR prezidentinin maaşı Azərbaycan prezidentini maaşına yaxınlaşır, deyə müqayisə aparmaq düzgün deyildir.
Burda narahatlıq yaradan başqa məqamlardır.
Birincisi, əmək haqqı artımları yalnız idarəetmə və rəhbər vəzifəli şəxslərə deyil, müxtəlif proporsiyalarla bütün işçilərə şamil olunmalıdır. Məlumat üçün qeyd edim ki, SOCAR-ın işçilərinin sayı 50 min ətrafındadır, onların 69 faizi fəhlə, 17 faizi mütəxəssis, 12 faizi rəhbər, 2 faizi texniki icraçılardır. SOCAR-da ən aşağı əmək haqqı fəhlələrə ödənilir, onların da maaşları qaldırılmalıdır.
İkincisi, SOCAR-da korrupsiya rəhbər işçilərin fəaliyyəti ilə əlaqədardır, ona görə də onların maaş artımına SOCAR-da korrupsiyanın aradan qaldırılmasında bir mexanizm kimi yanaşılmaldıır. Lakin, bu korrupsiya ilə mübarizədə yeganə vasitə ola bilməz, SOCAR-da şəffaflıq və hesabatlıq artırılmalıdır.
Baxın, SOCAR ötən il üçün maliyyə hesabatını açıqlasa da indiyə qədər 8 ay ötməsinə baxmayaraq hələ də ötən il üçün illik hesabatı və davamlı inkişaf haqqında hesabatı açıqlamayıb. Bununla yanaşı, SOCAR-ın maliyyə hesabatının auditini aparan şirkət dəyişməlidir, on illərlə eyni şirkətlə işləmək də korrupsiya hallarının gizlədilməsinə yol açır. Nəhayət, SOCAR kommersiyalaşdırılmalıdır, kvazi-fiskal xərclərini aradan qaldırmalıdır. Biz sözlə SOCAR-da görüləsi işlər çoxdur, struktur islahatları vasitəsilə şirkət işçi başına düşən məhsuldarlıq göstəricilərini də qaldırmalıdır.
Yekun olaraq onu qeyd etmək istərdim ki, mülkiyyət mənsubiyyətindən asılı olmayaraq bütün şirkətlər SOCAR-da nümunə götürməli və illik inflyasiya səviyyəsini nəzərə almaqla işçilərinin əmək haqqlarını artırmalıdır. Bundan da öncə Azərbaycanda minimum əmək haqqı, minimum pensiya və ehtiyac meyarının həddi artırılmalıdır”.
Yeganə