İflic olan hollandiyalı Gert-Jan Oskam, İsveçrədə hazırlanmış, beyin və onurğa beyni arasında əlaqə yaratmağa imkan verən iki elektron implantın yer aldığı “rəqəmsal körpü” adlı layihə sayəsində 12 ildən sonra yenidən yeriyə bilir.
Elchi.az xəbər verir ki, 2011-ci ildə Çində yol qəzasında iflic olan 40 yaşlı hollandiyalı Gert-Jan Oskam , beyin və onurğa beyni arasında əlaqə yaratmağa imkan verən iki elektron implantın yer aldığı “rəqəmsal körpü” adlı layihə sayəsində ayağa qalxıb. Beyin və əzələlər arasında əlaqəni bərpa edən sistem Oskamın fikirlərini hiss edərək onurğa beyninə ötürür və yerimə mexanizmini stimullaşdırır.
İki disk formalı elektron implantın olduğu sistemdə beynin ayaq hərəkətlərini idarə edən bölgəsinə yerləşdirilən implant Oskamın düşüncələrini aşkar edərək onurğa beyninə ötürür. Digər implant isə onurğa beyninin ayaqları idarə edən hissəsinə yerləşdirilir. İmplantlar bir-biri ilə əlaqə qurur və Oskamın yerimə qabiliyyətini bərpa etməyə imkan verir. Sistemin sinir hüceyrələrində bərpaya səbəb olduğu da deyilir.
Düşüncəni hərəkətə çevirir
İsveçrə Federal Texnologiya Universitetinin professoru “Gregoire Courtine”, “Biz düşüncəni hərəkətə çevirən beyin-kompüter interfeysi texnologiyasından istifadə edərək beyin və onurğa beyni arasında interfeys yaratdıq. Beləliklə, rəqəmsal körpü ilə ayaqların hərəkətini idarə edən beyin və onurğa beyni arasında əlaqəni bərpa edə bildik”.
Əməliyyatdan sonra hər dəfə 100 metrdən çox pilləkən qalxdığını və 100 metrdən çox getdiyini bildirən Oskam, “İllərdir ki, dostlarımla ayağa qalxıb içki içə bildim. Mən ondan gündəlik həyatımda istifadə etmək istəyirəm”.
“Nature” jurnalında dərc edilən araşdırmanın ilkin mərhələdə olduğu və bu sahədə digər tədqiqatlar üçün zəmin hazırladığı bildirilir.
Nuranə Məmmədova