Elchi.az AFP-ə İstinadən xəbər verir ki, Aİ liderləri Cənub-Şərqi Asiyadan olan həmkarları ilə Brüsseldə keçiriləcək sammitdə görüşərək Ukraynadakı müharibə və Çinin çağırışları qarşısında əlaqələri gücləndirməyə çalışacaqlar.
Avropa dünyanın ən sürətlə inkişaf edən iqtisadiyyatlarından bəzilərinin daxil olduğu Cənub-Şərqi Asiya Ölkələri Assosiasiyası (ASEAN) ilə ticarəti artırmağa çalışır.
Fransa prezidenti Emmanuel Makron bildirib ki, “Avropalılar dünyanın ən dinamik regionlarından biri olan ASEAN ilə yenidən birləşməlidir”.
Ukraynadakı müharibə bütün dünyada iqtisadi və siyasi şoka səbəb olduğundan Aİ Moskvaya qarşı qlobal cəbhənin səfərbər edilməsi üçün diplomatik səylər göstərir. Lakin on ASEAN ölkəsinin müharibəyə reaksiyası birmənalı olmadı. Sinqapur Qərbin Rusiyaya qarşı sanksiyaları ilə razılaşdı, Moskva ilə yaxın hərbi əlaqələri olan Vyetnam və Laos isə neytral qaldı. Taylandla birlikdə onlar oktyabrda BMT-də keçirilən səsvermədə Rusiyanın Ukraynanın bölgələrini ilhaq etmək cəhdinin pisləyənilməsində bitərəf qalıblar. Aİ Moskvanı pisləmək üçün daha sərt dil tələb etdiyi üçün fikir ayrılığı sammitin yekun bəyannaməsi ətrafında qızğın müzakirələrə səbəb oldu.
Avropa Rusiyanın daha sərt reaksiyasına can atarkən, daha bir qlobal nəhəng sammitə yaxınlaşır.
Çinin Cənubi Çin dənizindəki siyasəti onu bəzi qonşularına qarşı yönəltdi və Avropada əsas qlobal arteriyadan keçən ticarət axını ilə bağlı narahatlıqları artırdı. Lakin Çin ASEAN-ın ən böyük ticarət tərəfdaşı olaraq qalır və regionda bir çoxları nəhəng qonşularından uzaqlaşmaqdan çəkinirlər.
Aİ Pekin və Vaşinqton arasında artan rəqabət fonunda özünü Cənub-Şərqi Asiyanın dinamik iqtisadiyyatları üçün etibarlı tərəfdaş kimi göstərməyə çalışır.
Aİ və ASEAN bir-birinin üçüncü ən böyük ticarət tərəfdaşıdır və Avropa regiona əsas xammal mənbəyi kimi baxır və sürətlə inkişaf edən bazarlarına çıxışı artırmaq istəyir.
Ukraynadakı müharibə Avropanın zəifliyini artırdığı üçün Aİ ölkələri əsas təchizat zəncirlərini Çindən kənarda diversifikasiya etməyə çalışır.
Aİ, Çinin sərvətinə qarşı tarazlıq kimi hazırlanmış Qlobal Gateway strategiyasının bir hissəsi olaraq region üçün 10 milyard avroya bərabər investisiya yatıracağını elan etmək üzrədir.
ASEAN və Aİ on ildən artıqdır ki, ortaq ticarət razılaşması əldə etmək səylərini dayandırıb və Brüssel əsas diqqəti ayrı-ayrı üzvlərlə razılaşmalara yönəldib.
İndiyədək Vyetnam və Sinqapurla sövdələşmələr bağlanıb, lakin blok ASEAN-ın ən böyük iqtisadiyyatı olan İndoneziya ilə irəliləyişə nail olmaq və Malayziya, Filippin və Tayland ilə danışıqları bərpa etmək istəyir.
Müzakirələrə kölgə sala biləcək bir məsələ də İndoneziyada nikahdankənar cinsi əlaqəni kriminallaşdıran yeni qanundur ki, bu da əcnəbi turistlər arasında qorxu yaradır.
Yeganə