“Adını yaza bilməyən, 4-5 ildə ağzını açıb bir kəlmə fikir ifadə edə bilməyən və ya hansısa monopolist qurumları təmsil edən insanların parlamentə gəlməsi Azərbaycan dövlətini ciddi risk altında qoyur”
Deputatları yaşa görə fərqləndirmək doğru deyil. Parlament idman arenası deyil ki, ora çevik gənclər gəlsin.
Bu barədə AİM.Az-a Azərbaycan Demokrat Partiyasının sədri (ADP)Sərdar CƏLALOĞLU deyib. Onun sözlərinə görə, Milli Məclis (MM) dövlətin beynidir:
“İnsanda yaşa dolduqca kamilləşir. Buna görə də dünyanın bütün parlamentlərində qanunvericilər yaşlı insanlardan ibarət olur. Xalqımızın da min illik ənənəsi var ki, cəmiyyəti ağsaqqallar daha düzgün idarə edə bilər. Söhbət gəncləşməkdən gedirsə, icra hakimiyyətinin gəncləşdirilməsindən danışa bilərik. Çünki orada icra məsələsi var. Bəzən hansısa proqram və ya layihəni qısa zamanda həyata keçirmək lazım olur. Lakin qanunverici orqan olan MM ağıl, idrak və təfəkkür tələb edir. Ağıl da 90 faiz insanda yaşla gəlir. Düzdü, elə gənclər olur ki, onlar 60 yaşlı insanın düşündüyünü düşünə bilir. Bütün hallarda Azərbaycan parlamentində gənclərin gəlməsini yenilik və ya inkişaf kimi təqdim etmək yanlışdır”.
Təşkilat sədri vurğulayıb ki, demokratiyanın əsas prinsiplərindən biri uzun müddətli hakimiyyətin məhdudlaşdırılmasıdır:
“Bu icra strukturu, parlament və başqa dövlət qurumlarına aiddir. Dünyanın əksər demokratik ölkələrində parlamentdə təmsilçlik məhdudlaşdırılıb. Məsələn, Türkiyədə 3 dəfədən artıq heç kəs millət vəkili seçilə bilməz. Azərbaycan təcrübəsinə isə baxsaq, 1993-cü ildən bu yana keçirilən 4 parlament seçkisində yalnız 10-15 faiz dəyişiklik olub. Parlamentin 80 faizi dəyişilməz olaraq qalıb. Buradan da sual doğa bilər ki, onda Azərbaycanda parlament seçkiləri niyə keçirilir. Bu marafonun təşkil olunması MM-in tərkibində dəyişilmə yaratmırsa, onda proseslərə bu qədər pul xərcləməyin nə mənası var. Bu qüsur həm də icra orqanlarımızda mövcuddur”.
S.Cəlaloğlu diqqətə çatdırıb ki, Azərbaycanda eyni adamlar 20-30 ildir nazirdir:
“Uzun müddət hakimiyyətdə təmsil olunmağın ən acı nəticəsi odur ki, son 20 ildə ölkəmiz iqtisadi və siyasi məsələlərlə bağlı beynəlxalq ictimaiyyətdə bir dənə də olsun müsbət rəy almayıb. Görünür ki, Azərbaycan dövləti ilə bağlı problemlərin əsas səbəbləri adamların uzun mddət hakimiyyətdə qalmasıdır. Yəni demokratiyanın təmin olunmamasıdır. Nəticədə də onlar dövlət hakimiyyətini özəlləşdirib, ailəvi bir quruma çevirirlər. Qohum-qardaşlarını başlarına yığırlar. Belə hal cəzasızlıq şəraiti əmələ gətirir ki,bu da hazırda ölkəmizdə yaşanır».
Həmsöhbətimiz hesab edir ki, seçkilər demokratik keçirilərsə, parlamentdə dəyişilmənin şahidi ola biləcəyik:
“Baxın ikinci dünya müharibəsi dövründə dünyada ən böyük siyasətçi kimi tanınan Çörcil seçilmədi. Fransada Şarl De Qoll da onun kimi. Seçkinin mahiyyəti odur ki, dəyişiklik olsun. Cəmiyyət dəyişiklik istəyir. Dəyişilmə olmayan yerdə durğunluq olur və cinayətlər çoxalır. Seçkilərdə dəyişilmələrin olması vacib şərtdir. Amma onu «atanı çıxarıb, yerinə balanı qoymaq»prinipi ilə aparmaq daha təhlükəlidir. Bunun heç bir faydası olmayacaq. Bu süni mühəndislikdir. Sosiologiya elmi də sübut edib ki, belə yolla həyata keçirilən işlərin heç bir effektiv nəticəsi olmur. Ona görə də seçkilərin demokartik aparılmasına önəm vermək lazımdır. Parlamentlərin təkmilləşməsinin yeganə yolu budur. Deputatın gənc və yaşlı olması şərt deyil, əsas məsələ seçkilərin demokratik aparılmasıdır”.
Müsahibimizin qənaətincə, ölkəmizdə hazırkı durum əvvəlki illərlə müqayisədə kifayət qədər ağırdır:
“Hökumət seçki proseslərinə ciddi yanaşmalıdır. Fərqli seçki təcrübəsi ortaya qoymalıdır. Ölkəni qorumaq üçün dövlətin beyni ola biləcək parlament formalaşdırılmalıdır. Bura intellektual, öz xaqlını sevən və dövlətçilik şüuruna malik insanlar gəlməlidir. Yoxsa adını yaza bilməyən, 4-5 ildə ağzını açıb bir kəlmə fikir ifadə edə bilməyən və ya hansısa monopolist qurumları təmsil edən insanların parlamentə gəlməsi Azərbaycan dövlətini ciddi risk altında qoyur. Gözləntim odur ki, hakimiyyət seçkilərə fərqli yanaşmalıdır ».