Günəşə bənzər gənc ulduzun ətrafında ilk dəfə su kəşf edildi

🗓 03.06.2025 11:13 ✍️ "Elçi" qəzeti
Günəşə bənzər gənc ulduzun ətrafında ilk dəfə su kəşf edildi

Alimlər ilk dəfə olaraq gənc Günəşə bənzəyən ulduzun ətrafındakı toz diskində su buzu aşkar ediblər. Kəşf planet sistemlərinin əmələ gəlməsi və Yerdəki suyun mənşəyi haqqında uzun müddətdir mövcud olan nəzəriyyələrə güclü dəlillər təqdim edir.
Elchi.az xəbər verir ki, NASA-nın Ceyms Uebb Kosmik Teleskopu (JWST) vasitəsilə Cons Hopkins Universitetinin rəhbərlik etdiyi araşdırma, Yerdən 155 işıq ili uzaqlıqda yerləşən HD 181327 adlı gənc ulduz sisteminin ətrafında su buzunun olduğunu aşkar edib. Ulduzun cəmi 23 milyon yaşı var, Günəş sisteminin çox erkən versiyasını (4,6 milyard il) təmsil edir.
Ulduz hələ planetlər yaratmaq üçün kifayət qədər yetkin deyil və sıx bir toz və qaz diski ilə əhatə olunub. Tədqiqatçılar teleskopun yaxın infraqırmızı spektroqrafından (NIRSpec) istifadə edərək suyun kimyəvi imzalarını aşkar ediblər.
Ulduzu "çirkli qartopları" əhatə edir
Aşkar edilən su buzunun əksəriyyəti sistemin xarici kəmərində cəmləşib və ümumi kütlənin 20 faizindən çoxunu təşkil edir. Bu quruluş Günəş sisteminin Kuiper qurşağında tapılan “çirkli qartopu”lara və ya tozla qarışmış buzlara bənzəyir.
Ulduza yaxınlaşdıqca buzun miqdarı azalır. Diskin mərkəzində demək olar ki, su yoxdur və bunun buzları buxarlandıran ulduzun yaydığı ultrabənövşəyi radiasiyaya bağlı olduğu düşünülür.

Şayəstə Hüseynova

Bənzər yazılar