Araşdırma: Yüksək intellektə malik insanların beyninin özəlliyi məlum olub

🗓 17.06.2025 21:50 ✍️ "Elçi" qəzeti
Araşdırma: Yüksək intellektə malik insanların beyninin özəlliyi məlum olub

"Yohannes Qutenberq" Universitetinin alimləri müəyyən ediblər ki, daha yüksək idrak qabiliyyəti olan insanlarda beyin siqnalları qərar qəbul etmənin kritik anlarında xüsusilə aydın şəkildə sinxronlaşdırılır.

Elchi.az xəbər verir ki, araşdırma "Journal of Experimental Psychology General" (JEPG) jurnalında dərc olunub.

Tədqiqatçılar 18-60 yaş arası 148 könüllünün beyin fəaliyyətini elektroensefaloqrafiyadan (EEQ) istifadə edərək, beynin orta frontal bölgəsində teta dalğası salınımlarını (4-8 Hz) izləyiblər. Bu dalğalar adətən diqqətli düşünmə və davranışa nəzarət ehtiyacı zamanı aktivləşir.

Məlum olub ki, daha yüksək səviyyəli intellektə malik iştirakçıların teta dalğaları sürətli uyğunlaşmanın tələb olunduğu anlarda, məsələn, tapşırıqlar arasında keçid zamanı güclü şəkildə sinxronlaşdırılıb. Təcrübə zamanı subyektlər növbə ilə ədədin cüt və ya tək olduğunu, sonra isə onun beşdən böyük və ya kiçik olduğunu müəyyən etməli idilər. Şərtlərdəki bu dəyişikliklər bizə real vaxtda beyin şəbəkələrinin çevikliyini və dəqiqliyini qiymətləndirməyə imkan verdi.

Yohannes Qutenberq Universitetinin Kompleks Məlumatların Analizi və Modelləşdirilməsi Laboratoriyasının rəhbəri professor Anna-Lena Şubert deyib: “Daha güclü teta bağlantısı olan insanlar, məsələn, işləyərkən və ya səs-küylü yerdə kitab oxuyarkən telefonları zəng çalsa belə, diqqəti daha yaxşı saxlaya bilir və diqqəti yayındıran şeylərə məhəl qoymur.

Tədqiqatçıların fikrincə, daimi sinxronizasiya deyil, onun konkret vəziyyətlərə dəqiq uyğunlaşmasına imkan verən beyin ritminin çevikliyi vacibdir. Beyin, orkestr kimi, "dirijoru" - ritmi təyin edən və digər sahələri koordinasiya edən orta frontal bölgəni izləməlidir.

Müəlliflər qeyd edirlər ki, bu tapıntılar gələcək neyrokoqnitiv təlim və ya diaqnostik metodların əsasını təşkil edə bilər, lakin bu cür tətbiqlər hələ də ilkin mərhələdədir. Teta dalğasının sinxronizasiyası prosesində operativ yaddaşın, informasiyanın emal sürətinin və digər amillərin rolunu öyrənmək üçün 40 yaşdan yuxarı insanlarla yaxın gələcəkdə əlavə tədqiqatların aparılması planlaşdırılır.

Yeganə

 

 

 

 

Bənzər yazılar